W minioną środę, 17 lipca 2024 roku, Polska stanęła w obliczu jednej z najwyższych cen energii elektrycznej w swojej historii. Cena energii elektrycznej w Polsce o godzinie 21:00 wyniosła 2000 zł/MWh, co jest wartością wręcz astronomiczną w porównaniu do innych krajów europejskich. Na przykład, w tym samym czasie na Węgrzech cena wyniosła niemal 3800 zł/MWh, a w Finlandii osiągnęła poziom 0 zł/MWh. Jest to znaczący wzrost cen, który nie był obserwowany od szczytu kryzysu energetycznego, który miał miejsce w sierpniu i wrześniu 2022 roku.
Kontekst cen energii w Europie
W kontekście europejskim, sytuacja cenowa energii elektrycznej znacznie różni się w zależności od kraju. Podczas gdy w Polsce obserwujemy rekordowe poziomy cen, inne kraje, takie jak Finlandia, korzystają z znacznie niższych kosztów. Specyficzny przykład Finlandii, gdzie cena energii elektrycznej wyniosła minus 3 centy/MWh o godzinie 22:00, demonstruje skuteczność tamtejszej polityki energetycznej.
Niskie ceny w Finlandii są efektem zastosowania kombinacji zaawansowanych technologii energetycznych. Kraj ten w dużym stopniu opiera swoje zapotrzebowanie energetyczne na elektrowniach jądrowych, które dostarczają stabilne i przewidywalne źródło energii przy relatywnie niskich kosztach operacyjnych. Dodatkowo, Finlandia wykorzystuje bogate zasoby hydroenergetyczne oraz biomasę, co dodatkowo dyersyfikuje jej mikst energetyczny i zwiększa bezpieczeństwo energetyczne.
Finlandia, dzięki swojej polityce energetycznej, jest w stanie nie tylko zaspokajać krajowe zapotrzebowanie, ale również eksportować energię do sąsiednich krajów, co jest możliwe dzięki dobrze rozwiniętej infrastrukturze i połączeniom międzysystemowym. Ta różnorodność i stabilność źródeł energii przekłada się na niższe ceny dla konsumentów i większą odporność na fluktuacje cen na rynkach międzynarodowych.
Giełdowe ceny energii elektrycznej o 21:00 w dniu 17 lipca 2024
Pełny wykres
5 najtańszych i 5 najdroższych krajów
Powody wysokich cen w Polsce.
W Polsce głównym czynnikiem wpływającym na wysokie ceny energii jest brak elastyczności w systemie energetycznym. Polska, mimo znacznych inwestycji w sektor fotowoltaiki, które znacząco zwiększyły udział energii odnawialnej w mikście energetycznym, wciąż boryka się z problemem niedostatecznej infrastruktury magazynowania energii. To ograniczenie staje się szczególnie widoczne w godzinach wieczornych, kiedy to produkcja z fotowoltaiki spada, a zapotrzebowanie na energię rośnie. W odpowiedzi na te wyzwania, większość zapotrzebowania pokrywana jest przez bloki węglowe oraz elektrownie wodne, które ze względu na ograniczone możliwości nie są w stanie elastycznie reagować na szybkie zmiany w konsumpcji energii.
Ten brak elastyczności systemu nie tylko prowadzi do wzrostu cen, ale także zwiększa zależność Polski od paliw kopalnych, co jest sprzeczne z dążeniami do dekarbonizacji i realizacji celów klimatycznych. Aby zaradzić tym problemom, Polska potrzebuje dalszych inwestycji w technologie magazynowania energii, takie jak elektrownie szczytowo-pompowe czy baterie elektrochemiczne, które mogłyby równoważyć produkcję i konsumpcję energii w bardziej zrównoważony i ekonomiczny sposób.
Ceny energii elektrycznej z dostawą 17 lipca 2024 roku
Potencjalne skutki dla polskiego przemysłu.
Wzrost cen energii elektrycznej ma bezpośredni wpływ na polski przemysł, który jest jednym z największych konsumentów energii w kraju. Wyższe ceny energii bezpośrednio przekładają się na wzrost kosztów produkcji, co może stanowić poważne wyzwanie dla wielu sektorów przemysłowych, szczególnie tych energochłonnych, takich jak produkcja stali, chemikaliów czy materiałów budowlanych.
Firmy, stając w obliczu podwyższenia kosztów operacyjnych, mogą być zmuszone do przenoszenia tych wzrostów na odbiorców końcowych, co prowadzi do wzrostu cen produktów na rynku krajowym oraz spadku konkurencyjności polskich towarów na rynkach międzynarodowych. Dodatkowo, firmy mogą zacząć rozważać przeniesienie produkcji do krajów, gdzie koszty energii są niższe, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do zmniejszenia liczby miejsc pracy i osłabienia gospodarki narodowej.
Potencjalne skutki dla społeczeństwa.
Z drugiej strony, dramatyczny wzrost cen energii elektrycznej odczuwalny jest również w gospodarstwach domowych, które stają przed trudnym wyborem między ograniczeniem zużycia energii a pokryciem innych niezbędnych wydatków. W kontekście rosnących kosztów życia, zwiększenie cen za energię elektryczną może przyczynić się do pogłębienia problemu ubóstwa energetycznego wśród najbardziej wrażliwych grup społecznych.
Wykluczenie energetyczne, czyli sytuacja, w której osoby lub rodziny nie są w stanie odpowiednio ogrzać swoich domów lub dostarczyć sobie dostatecznej ilości energii do codziennego funkcjonowania, staje się coraz bardziej realnym zagrożeniem, szczególnie w okresach zimowych. To z kolei może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia, wzrostu chorobowości oraz zwiększenia śmiertelności, zwłaszcza wśród osób starszych, dzieci oraz osób z chorobami przewlekłymi.
Podsumowanie.
Wzrost cen energii w Polsce stanowi poważne wyzwanie zarówno dla gospodarki, jak i dla życia codziennego obywateli. Potrzebne są pilne działania zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, aby zabezpieczyć dostęp do przystępnej cenowo i stabilnej energii dla wszystkich.
Dziękujemy za przeczytanie tego artykułu. Zachęcamy do śledzenia naszych wpisów na Wiadomości Google, aby nie przegapić żadnych nowości dotyczących zmian na rynku energetycznym oraz ich wpływu na życie w Polsce.