Zasiedzenie jest jednym z możliwych sposobów nabycia własności nieruchomości, polegającym na nieprzerwanym posiadaniu danej rzeczy przez określony czas. W przypadku nieruchomości rolnych, zasiedzenie jest jednak ograniczone przez przepisy prawa, które mają na celu ochronę polskiego rolnictwa i zapobieganie rozproszeniu własności ziemi. W tym artykule przedstawię, kto i na jakich warunkach może zasiedzieć działkę rolną, jakie są wyjątki od tych ograniczeń i jak przebiega postępowanie sądowe w sprawie zasiedzenia.
SPIS TREŚCI:
- Kto może zasiedzieć działkę rolną?
- Wyjątki od ograniczeń zasiedzenia.
- Postępowanie sądowe w sprawie zasiedzenia.
- Podsumowanie.
Kto może zasiedzieć działkę rolną?
Zgodnie z art. 172 §3 kodeksu cywilnego, nieruchomość rolną przez zasiedzenie może nabyć jedynie rolnik indywidualny, jeżeli jej powierzchnia wraz ze stanowiącymi jego własność nieruchomościami rolnymi nie przekroczy 300 ha użytków rolnych. Rolnikiem indywidualnym jest osoba, która spełnia następujące warunki:
- jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych o powierzchni rolnej nie większej niż 300 ha,
- osobiście prowadzi gospodarstwo rolne przez co najmniej 5 lat,
- zamieszkuje przez co najmniej 5 lat w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa.
Ponadto, aby zasiedzieć działkę rolną, posiadacz musi wykazać się nieprzerwanym posiadaniem tej nieruchomości jako posiadacz samoistny przez okres 20 lat, jeśli uzyskał ją w dobrej wierze (tzn. nie wiedział i nie mógł się dowiedzieć, że nie jest jej właścicielem), lub przez okres 30 lat, jeśli uzyskał ją w złej wierze (tzn. wiedział lub mógł się dowiedzieć, że nie jest jej właścicielem). Posiadanie samoistne oznacza, że posiadacz uważa się za właściciela i zachowuje się tak, jakby nim był (np. uprawia ziemię, pobiera plony, płaci podatki).
Wyjątki od ograniczeń zasiedzenia.
Istnieją jednak pewne sytuacje, w których możliwość zasiedzenia nieruchomości rolnej nie jest uzależniona od bycia rolnikiem indywidualnym i od powierzchni użytków rolnych. Są to:
- sytuacje przejściowe, gdy termin zasiedzenia skończyłby się przed dniem 30 kwietnia 2019 roku – wtedy obowiązują przepisy sprzed wprowadzenia ograniczeń,
- sytuacje dotyczące niewielkich działek o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha – wtedy nie ma znaczenia status prawny i zawodowy posiadacza,
- sytuacje dotyczące nieruchomości o powierzchni mniejszej niż 1 ha – wtedy można zasiedzieć taką nieruchomość nawet będąc nierolnikiem, jeśli spełnione są inne warunki.
Postępowanie sądowe w sprawie zasiedzenia.
Aby uzyskać prawomocne potwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie, należy wystąpić do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości z pozwem przeciwko dotychczasowemu właścicielowi lub jego spadkobiercom. W pozwie należy wskazać podstawę i okoliczności nabycia posiadania nieruchomości, czas i sposób jego utrzymania, dowody na spełnienie warunków zasiedzenia oraz żądanie stwierdzenia nabycia własności. W postępowaniu sądowym należy wykazać, że jest się rolnikiem indywidualnym (np. zaświadczeniem z gminy, dowodami na prowadzenie gospodarstwa, zamieszkiwanie w gminie), że posiada się nieruchomość nieprzerwanie przez wymagany czas jako posiadacz samoistny (np. świadectwami, umowami, fakturami, zaświadczeniami z urzędów) i że nie przekracza się limitu 300 ha użytków rolnych (np. mapami, wyciągami z ksiąg wieczystych).
Podsumowanie.
Zasiedzenie działki rolnej jest możliwe tylko dla rolników indywidualnych i tylko do 300 ha użytków rolnych. Są jednak pewne wyjątki od tych ograniczeń, które mogą umożliwić zasiedzenie nierolnikom lub dla większych powierzchni. Aby skutecznie zasiedzieć nieruchomość rolną, należy spełnić warunki dotyczące posiadania i wykazać je w sądzie. Zasiedzenie jest korzystnym sposobem nabycia własności ziemi rolnej, ponieważ nie wymaga zgody ani zapłaty dotychczasowemu właścicielowi.
Jeśli chcesz być na bieżąco z naszymi artykułami, śledź nas również na Google News.
